6 lỗi thường gặp và cách sửa chữa máy phát điện tại nhà

6 lỗi máy phát điện thường gặp bao gồm lỗi chạy không ra điện, lỗi phát ra điện áp yếu, lỗi tụt áp khi sử dụng các thiết bị điện, lỗi máy phát điện khó nổ, lỗi máy phát điện không đề được và một số lỗi khác. 

Bài viết này của FDI Care sẽ chỉ rõ nguyên nhân gây ra các lỗi máy phát điện trên và cách sửa chữa máy phát điện tại nhà cho bạn áp dụng.

Bài viết liên quan:

• Bảo dưỡng máy phát điện cummins: Lợi ích, Quy trình thực hiện, Lưu ý
• Làm sao để máy phát điện hoạt động ổn định? Bí quyết từ chuyên gia

1. Các lỗi thường gặp và phương pháp sửa chữa tại nhà

Dưới đây là các lỗi thường gặp bao gồm chạy không ra điện, điện áp phát ra yếu, lỗi tụt áp, lỗi máy khó nổ, máy không đề được và phương pháp sửa chữa tại nhà dễ dàng áp dụng.

1.1. Lỗi máy chạy không ra điện

Lỗi máy chạy không ra điện thường do lỗi ở bộ phận kích từ của đầu phát hay chổi than bị mài mòn, tụ điện bị hỏng hóc.

• Nguyên nhân: Hiện tượng máy phát điện vẫn hoạt động nhưng không tạo ra dòng điện thường xuất phát từ một số vấn đề kỹ thuật phổ biến. Các nguyên nhân chính bao gồm lỗi ở bộ phận kích từ của đầu phát, tình trạng chổi than (nếu có) bị mài mòn quá mức sau thời gian dài sử dụng, hoặc tụ điện đảm nhận việc khởi động và duy trì điện áp trong mạch đã bị hỏng hóc, phồng rộp.

• Cách sửa chữa: Để khắc phục tình trạng này tại nhà, bạn có thể bắt đầu bằng việc kiểm tra và thay thế chổi than nếu chúng đã thực sự mòn và không còn tiếp xúc tốt. Trong trường hợp tụ điện có dấu hiệu bất thường như bị phồng, chảy nước hoặc các hư hỏng có thể quan sát được, việc thay thế tụ điện mới với các thông số kỹ thuật tương thích là cần thiết. Ngoài ra, có thể thử thực hiện thao tác kích từ lại cho đầu phát bằng một nguồn điện ngoài (ví dụ như ắc quy 12V) theo hướng dẫn kỹ thuật phù hợp với từng loại máy, tuy nhiên cần cẩn trọng và có hiểu biết nhất định.

1.2. Cách sửa chữa máy phát điện lỗi phát ra điện áp yếu

• Nguyên nhân: Khi máy phát điện hoạt động nhưng điện áp đầu ra lại yếu hơn mức bình thường, không đủ cung cấp cho các thiết bị điện, nguyên nhân thường liên quan đến bộ điều chỉnh điện áp tự động (AVR). Bộ phận AVR có thể đã bị lỗi hoặc hỏng hoàn toàn. Bên cạnh đó, các vấn đề ở cuộn dây rotor hoặc stator của đầu phát như bị yếu, chạm chập cũng có thể dẫn đến tình trạng này.

• Cách sửa chữa: Trước tiên, cần kiểm tra bộ điều chỉnh điện áp tự động AVR; nếu xác định AVR bị lỗi, việc thay thế AVR mới là giải pháp phổ biến và hiệu quả. Trong trường hợp nghi ngờ vấn đề nằm ở rotor hoặc stator, đây là một lỗi phức tạp hơn, đòi hỏi kỹ thuật chuyên môn cao. Nếu có đủ kinh nghiệm và dụng cụ, bạn có thể kiểm tra, còn không thì việc cuốn lại rotor hoặc stator nên được thực hiện bởi các thợ sửa chữa chuyên nghiệp.

1.3. Cách sửa chữa máy phát điện bị tụt áp khi sử dụng các thiết bị điện

Lỗi máy phát điện bị tụt áp thường do chịu tải vượt quá công suất, hệ thống tản nhiệt kém, dầu bôi trơn đã cũ.

• Nguyên nhân: Tình trạng máy phát điện bị sụt áp đột ngột khi bạn bắt đầu sử dụng các thiết bị điện thường là dấu hiệu của việc hệ thống đang phải chịu tải vượt quá công suất thiết kế. Ngoài ra, hệ thống tản nhiệt hoạt động kém khiến máy quá nóng cũng làm giảm hiệu suất và gây tụt áp. Một nguyên nhân khác có thể là do dầu bôi trơn động cơ đã cũ, biến chất hoặc thiếu hụt, làm tăng ma sát và giảm công suất động cơ.

• Cách sửa chữa: Giải pháp đầu tiên và đơn giản nhất là giảm bớt số lượng thiết bị điện đang sử dụng đồng thời để tránh tình trạng quá tải. Tiếp theo, cần kiểm tra hệ thống làm mát, đảm bảo quạt làm mát hoạt động tốt, các khe thông gió không bị bịt kín. Đồng thời, hãy kiểm tra mức dầu nhớt và thực hiện thay dầu bôi trơn định kỳ theo khuyến cáo của nhà sản xuất bằng loại dầu phù hợp.

>>> Xem thêm: Công suất và ứng dụng phù hợp máy phát điện cho nhà xưởng và gia đình

1.4. Cách sửa chữa máy phát điện bị khó nổ

Máy phát điện khó nổ thường do hệ thống đánh lửa hoặc hệ thống nhiên liệu có vấn đề.

• Nguyên nhân: Khi máy phát điện gặp tình trạng khó khởi động hoặc không nổ được, nguyên nhân thường nằm ở hệ thống đánh lửa hoặc hệ thống nhiên liệu. Bugi bị bẩn do muội than bám nhiều, lọc gió bị nghẹt do bụi bẩn tích tụ lâu ngày, hoặc việc sử dụng nhiên liệu kém chất lượng, có lẫn tạp chất là những yếu tố phổ biến gây ra sự cố này.

• Cách sửa chữa: Bạn có thể bắt đầu bằng việc tháo bugi ra kiểm tra và vệ sinh sạch sẽ bề mặt đánh lửa; nếu bugi quá cũ hoặc hỏng thì cần thay mới. Tiếp theo, hãy kiểm tra và thay thế lọc gió nếu nó bị bẩn hoặc tắc nghẹt. Cuối cùng, đảm bảo rằng bạn đang sử dụng nhiên liệu sạch, đúng chủng loại và không bị lẫn nước hay cặn bẩn.

1.5. Cách sửa chữa máy phát điện không đề được

Máy phát điện không đề được thường do hệ thống khởi động có vấn đề.

• Nguyên nhân: Nếu máy phát điện của bạn sử dụng hệ thống khởi động bằng đề điện mà không thể đề được, vấn đề thường liên quan đến hệ thống điện khởi động. Bình ắc quy cung cấp điện cho mô tơ đề có thể đã bị yếu hoặc hết điện. Các dây nối điện đến mô tơ đề bị lỏng, tuột hoặc oxy hóa cũng là một nguyên nhân. Nghiêm trọng hơn, bản thân mô tơ đề có thể đã bị hỏng.

• Cách sửa chữa: Trước hết, hãy kiểm tra tình trạng bình ắc quy, sạc lại nếu bình yếu hoặc thay thế bình mới nếu ắc quy đã quá cũ hoặc hỏng. Sau đó, kiểm tra kỹ lưỡng các đầu nối dây điện từ ắc quy đến mô tơ đề, đảm bảo chúng được siết chặt và tiếp xúc tốt. Nếu sau các bước trên mà máy vẫn không đề được, có khả năng mô tơ đề đã hỏng và cần được kiểm tra hoặc thay thế bởi người có chuyên môn.

1.6. Cách sửa chữa máy phát điện do một số lỗi khác

Ngoài các lỗi cụ thể nêu trên, máy phát điện cũng có thể gặp một số vấn đề khác trong quá trình vận hành.

• Máy chạy chập chờn, không ổn định: Hiện tượng này có thể do nhiên liệu không đều, lọc gió bẩn hoặc vấn đề ở bộ chế hòa khí (máy xăng). Cần kiểm tra và vệ sinh các bộ phận này.
• Máy quá nóng khi hoạt động: Nguyên nhân chủ yếu là do hệ thống làm mát kém hiệu quả (thiếu nước làm mát, két nước bẩn, quạt hỏng) hoặc máy bị quá tải. Cần kiểm tra hệ thống làm mát và giảm tải cho máy.
• Máy phát ra tiếng ồn lớn bất thường: Điều này có thể do các bu lông, ốc vít trên thân máy hoặc các bộ phận khác bị lỏng lẻo, hoặc có vấn đề với ổ trục, pô e. Cần kiểm tra và siết chặt lại các bu lông, ốc vít. Nếu tiếng ồn từ các bộ phận cơ khí, nên nhờ thợ kiểm tra.

Việc vệ sinh bộ lọc gió và thay dầu nhớt đúng định kỳ cũng góp phần quan trọng vào việc hạn chế nhiều lỗi phát sinh và giúp máy vận hành êm ái hơn.

2. Một số lưu ý khi sửa chữa máy phát điện tại nhà

Một số lưu ý chính bao gồm ngắt mọi nguồn điện và nhiên liệu trước khi thao tác, sử dụng đồ bảo hộ lao động đầy đủ, nhận biết giới hạn kỹ thuật của bản thân, và luôn ưu tiên tham khảo tài liệu hướng dẫn từ nhà sản xuất. Cụ thể như sau:

• Ngắt kết nối hoàn toàn: Luôn luôn tắt máy phát điện, rút phích cắm khỏi tất cả các thiết bị điện đang kết nối và đảm bảo máy đã nguội hoàn toàn trước khi bắt đầu bất kỳ thao tác kiểm tra hay sửa chữa nào. Nếu có công tắc bình xăng, hãy khóa lại.
• Sử dụng đồ bảo hộ: Đeo găng tay cách điện, kính bảo hộ và khẩu trang (nếu cần) để bảo vệ bản thân khỏi các rủi ro tiềm ẩn như điện giật, mảnh vụn bắn vào mắt hoặc hít phải khói bụi độc hại.
• Hiểu rõ giới hạn bản thân: Không nên cố gắng tháo rời hoặc sửa chữa các bộ phận phức tạp, chuyên sâu như AVR, các cuộn dây trong đầu phát, hoặc các chi tiết bên trong động cơ nếu bạn không có đủ kiến thức chuyên môn và dụng cụ cần thiết. Việc này có thể gây nguy hiểm hoặc làm máy hư hỏng nặng hơn.
• Tham khảo tài liệu kỹ thuật: Luôn đọc kỹ sách hướng dẫn sử dụng và sửa chữa đi kèm theo máy phát điện của bạn. Mỗi loại máy có thể có những đặc điểm cấu tạo và quy trình sửa chữa riêng.

3. Cách sử dụng máy phát điện an toàn

Cách sử dụng máy phát điện an toàn bao gồm chọn vị trí đặt máy phù hợp và thông thoáng, chủ động phòng tránh nguy cơ ngộ độc khí CO từ khí thải, tuân thủ nghiêm ngặt các quy tắc an toàn về điện, và thực hiện chế độ bảo trì định kỳ theo khuyến nghị của nhà sản xuất. Cụ thể như sau:

• Vị trí đặt máy thông thoáng: Luôn đặt máy phát điện ở những nơi khô ráo, bằng phẳng, có mái che (nếu ngoài trời) và đặc biệt là phải thật thông thoáng, cách xa cửa sổ, cửa ra vào và các khe thông gió của nhà ở hoặc khu vực làm việc ít nhất 5 mét để khí thải có thể thoát ra ngoài dễ dàng.
• Phòng ngừa ngộ độc khí CO: Tuyệt đối không vận hành máy phát điện trong nhà kín, tầng hầm, gara hoặc bất kỳ không gian kín nào, ngay cả khi có cửa mở. Khí Carbon Monoxide (CO) do máy phát ra là một loại khí độc không màu, không mùi, có thể gây tử vong nhanh chóng. Nên lắp đặt thiết bị cảnh báo CO nếu thường xuyên sử dụng máy phát điện gần nhà.
• An toàn về điện: Không chạm tay ướt vào máy phát điện hoặc các thiết bị điện đang kết nối khi máy đang hoạt động. Sử dụng dây dẫn có tiết diện phù hợp với công suất máy và thiết bị, đảm bảo dây không bị sờn, hở. Nên sử dụng cầu dao đảo chiều (ATS) để tách biệt hoàn toàn nguồn điện lưới với nguồn điện từ máy phát, tránh nguy cơ xông điện ngược gây nguy hiểm.
• Bảo trì định kỳ và kiểm tra trước khi dùng: Thực hiện bảo trì máy phát điện theo đúng khuyến nghị của nhà sản xuất. Trước mỗi lần sử dụng, cần kiểm tra mức nhiên liệu, dầu nhớt, tình trạng dây dẫn và tổng thể máy để đảm bảo an toàn.

Lời kết:

Việc nắm được các lỗi thường gặp và cách sửa chữa máy phát điện cơ bản tại nhà có thể giúp bạn xử lý nhanh chóng một số sự cố đơn giản, tiết kiệm thời gian và chi phí. Tuy nhiên, an toàn lao động luôn phải được đặt lên hàng đầu. Nếu gặp phải những sự cố phức tạp, không rõ nguyên nhân hoặc không tự tin vào khả năng sửa chữa của mình, việc liên hệ với các đơn vị dịch vụ sửa chữa máy phát điện chuyên nghiệp là giải pháp tốt nhất để đảm bảo máy được khắc phục hiệu quả, an toàn và duy trì độ bền.